در دنیای مالی، تفاوت پس انداز با سرمایه گذاری یکی از مهمترین موضوعاتی است که همیشه مورد بحث قرار میگیرد. شاید بسیاری از ما این دو مفهوم را مشابه بدانیم، اما در واقع، تفاوتهای اساسی بین پس انداز و سرمایه گذاری وجود دارد که شناخت آنها میتواند به بهبود مدیریت مالی و رشد ثروت ما کمک کند. در این مطلب از مجله زاگرس، به بررسی این تفاوتها میپردازیم و نشان میدهیم چگونه هر کدام میتواند نقش مهمی در بهبود وضعیت مالی شخصی ایفا کند.
تعریف پس انداز
پس انداز به معنای کنار گذاشتن بخشی از درآمد به منظور استفاده در آینده است. این روش، بیشتر به عنوان یک استراتژی محافظهکارانه برای حفظ ارزش داراییهای مالی در برابر نوسانات اقتصادی به کار میرود. یکی از روشهای رایج برای مدیریت پسانداز، استفاده از فرمول 30-20-50 است. این فرمول به این صورت عمل میکند که 50 درصد از درآمد به نیازهای ضروری، 30 درصد به خواستهها و 20 درصد به پسانداز اختصاص مییابد. برای مطالعه تخصصیتر در خصوص فرمول بودجه بندی 30-20-50 میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید.
تعریف سرمایه گذاری
سرمایه گذاری به معنای اختصاص دادن پول به داراییهای مختلف با هدف کسب سود و افزایش ارزش است. این فعالیت میتواند شامل خرید سهام، اوراق قرضه، املاک و مستغلات، یا حتی سرمایهگذاری در کسبوکارهای جدید باشد. رابطه بین سرمایهگذاری و پسانداز این است که سرمایهگذاری معمولاً با ریسک بیشتری همراه است و در مقابل، امکان بازدهی بالاتری نیز دارد.
تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری
همانطور که در بالاتر اشاره کردیم پس انداز با سرمایه گذاری متفاوت است. در ادامه به بررسی تفاوت پس انداز با سرمایه گذاری میپردازیم.
نقدشوندگی
یکی از اصلی ترین تفاوتهای بین پسانداز و سرمایهگذاری، میزان نقدشوندگی آنها است. پسانداز معمولاً در حسابهای بانکی نگهداری میشود که به راحتی قابل دسترسی و برداشت است. اما سرمایهگذاری ممکن است در داراییهایی انجام شود که نقد کردن آنها زمانبر باشد.
بازدهی و کسب سود
حفظ سرمایه، هدف اصلی پس انداز و کسب سود هدف اصلی سرمایه گذاری به حساب میآید، با این تفاوت که پس انداز ریسک و بازدهی کمتری نسبت به سرمایه گذاری دارد.
زمان
پسانداز بیشتر به عنوان یک راهحل کوتاه مدت برای نیازهای مالی فوری و سرمایهگذاری برای اهداف بلندمدتتری طراحی میشود.
ریسک
نوسانات بازار موجب افزایش ریسک در سرمایه گذاری میشود اما پس انداز با هدف حفظ ارزش پول ریسک پایینتری نسبت به سرمایه گذاری دارد.
تفاوت در عملکرد اقتصادی
از دیدگاه اقتصادی، پسانداز یک روش محافظهکارانه برای مدیریت مالی و حفظ ثبات است. در مقابل، سرمایهگذاری یک روش پویا برای افزایش ثروت از طریق کسب سود به حساب میآید.
روانشناسی
از نظر روانشناسی، پسانداز باعث ایجاد احساس امنیت مالی میشود زیرا فرد میداند که برای مواقع اضطراری منابع مالی کافی در اختیار دارد. در مقابل سرمایهگذاری، به دلیل ریسک ذاتی، ممکن است برای برخی افراد استرس زا، اما در صورت موفقیت، احساس رضایت و دستیابی به اهداف بلندمدت را به همراه دارد.
بهترین راه پس انداز ماهانه
برای پسانداز ماهانه بهینه، میتوانید از روشها و تکنیکهای مختلفی استفاده کنید که به شما کمک میکند تا به طور منظم و مؤثر پسانداز کنید. در ادامه چند راهکار مفید برای پسانداز ماهانه را بررسی میکنیم:
- استفاده از فرمول 30-20-50
- این فرمول یکی از پرکاربردترین روشهای بودجهبندی است. بر اساس این فرمول، شما باید:
- 50 درصد از درآمد خود را به نیازهای ضروری مانند مسکن، غذا، و حملونقل اختصاص دهید.
- 30 درصد از درآمدتان را برای خواستهها و سرگرمیها مانند سفر، خرید غیرضروری، و رستوران رفتن استفاده کنید.
- 20 درصد باقیمانده را برای پسانداز و سرمایهگذاری در نظر بگیرید.
- تعیین اهداف مالی کوتاهمدت و بلندمدت
- تعیین اهداف مشخص برای پسانداز به شما کمک میکند تا انگیزه بیشتری برای ذخیره پول داشته باشید. مثلاً میتوانید یک هدف کوتاهمدت مانند خرید یک وسیله خانگی و یک هدف بلندمدت مانند خرید خانه تعیین کنید.
- ایجاد حساب پسانداز جداگانه
- باز کردن یک حساب پسانداز جداگانه به شما کمک میکند تا مبلغ پس انداز به راحتی در دسترس نبوده و وسوسه خرج کردن آن کمتر شود.
- استفاده از ابزارهای مدیریت مالی
- امروزه برنامههای مختلفی وجود دارند که میتوانند به شما در مدیریت بودجه و پیگیری مخارج کمک کنند. از مهمترین مزایای استفاده از این ابزارها میتوان به دسته بندی خودکار هزینهها و اندازه گیری پس انداز ماهانه اشاره کرد.
- استفاده از جدول پسانداز
- استفاده از جدول پسانداز میتواند به شما کمک کند تا به طور منظم میزان پسانداز خود را پیگیری کنید. این جدول روند پسانداز کردن شمار را برای رسیدن اهداف مالیتان نشان میدهد.
- اولویتبندی نیازها و خواستهها
- با توجه به بودجهتان، نیازهای ضروری را در اولویت قرار دادهو سپس به خواستههایتان بپردازید. این کار به شما کمک میکند تا از مخارج غیرضروری پرهیز و بیشتر به پسانداز بپردازید.
- آموزش و افزایش دانش مالی
- هر چه دانش مالی شما بیشتر باشد، بهتر میتوانید پول خود را مدیریت کنید. مطالعه کتابها و مقالات مرتبط با مدیریت مالی و پسانداز میتواند به شما در بهبود مهارتهای مالیتان کمک کند. همچنین در این زمینه میتوانید از مطالب سبدگردان زاگرس استفاده کنید.
تفاوت حساب جاری و پس انداز
تفاوت حساب جاری و حساب پس انداز در چندین جنبه کلیدی شامل هدف، نقدشوندگی، سوددهی و محدودیتها قرار دارد. در ادامه به بررسی این تفاوتها میپردازیم:
هدف استفاده
حساب جاری: حساب جاری معمولاً برای انجام تراکنشهای روزمره مانند پرداخت قبوض، خریدها، و انتقال پول استفاده میشود. این حسابها به طور معمول برای مدیریت جریان نقدی روزانه مناسب هستند.
حساب پس انداز: حساب پس انداز به منظور ذخیره پول برای استفاده در آینده طراحی شده است. هدف اصلی این حساب، کمک به افراد در پس انداز پول برای مواقع ضروری یا اهداف بلندمدت است.
نقدشوندگی
حساب جاری: حساب جاری نقدشوندگی بالایی دارد و شما میتوانید در هر زمان به موجودی حساب خود دسترسی داشته باشید. معمولاً برای این حسابها محدودیتی در تعداد برداشتها یا انتقالها وجود ندارد.
حساب پس انداز: حساب پس انداز نیز نقدشوندگی بالایی دارد، اما در برخی موارد ممکن است محدودیتهایی در تعداد برداشتهای ماهانه وجود داشته باشد. هدف از این محدودیتها تشویق به پسانداز بیشتر است.
سوددهی
حساب جاری: به حساب جاری معمولاً سودی تعلق نمیگیرد یا اگر هم تعلق بگیرد، میزان آن بسیار ناچیز است. این حسابها بیشتر برای تسهیل تراکنشهای مالی استفاده میشوند.
حساب پس انداز: حساب پس انداز معمولاً سود بالاتری نسبت به حساب جاری دارد. بانکها به سپردههای حساب پسانداز بهره پرداخت میکنند که این سود میتواند به افزایش تدریجی موجودی حساب کمک کند.
محدودیتها
حساب جاری: حساب جاری معمولاً محدودیت خاصی برای تعداد تراکنشها ندارد و میتوان هر تعداد پرداخت و برداشت را از این حساب انجام داد. این ویژگی آن را برای کسبوکارها و افرادی که تراکنشهای مالی زیادی دارند، مناسب میسازد.
حساب پس انداز: برخی از حسابهای پس انداز ممکن است محدودیتهایی در تعداد برداشتهای ماهانه داشته باشند (برای مثال، شش بار در ماه). این محدودیتها به منظور جلوگیری از استفاده بیش از حد از حساب و تشویق به پسانداز تعیین میشوند.
به طور کلی، حساب جاری برای مدیریت مالی روزانه و تراکنشهای مکرر طراحی شده است، در حالی که حساب پسانداز برای ذخیره پول و بهرهمندی از سود بانکی استفاده میشود. انتخاب بین این دو نوع حساب بستگی به نیازهای مالی و اهداف شما دارد. اگر به دنبال ابزاری برای مدیریت جریان نقدی روزانه خود هستید، حساب جاری مناسبتر است، در حالی که اگر به دنبال ذخیره پول برای آینده و بهرهمندی از سود هستید، حساب پسانداز انتخاب بهتری خواهد بود.
مزایا و معایب پس انداز کردن
پس انداز دارای مزایا و معایب خاص خود است. در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.
مزایای پسانداز
- امنیت مالی: با داشتن پسانداز، شما همیشه یک پشتوانه مالی برای مواقع ضروری دارید.
- دسترسی آسان: پول پسانداز شده به راحتی قابل برداشت است و میتوانید به سرعت به آن دسترسی پیدا کنید.
- بدون ریسک: پسانداز در مقایسه با سرمایهگذاری، تقریباً بدون ریسک است.
معایب پس انداز
- بازدهی کم: بازدهی پس انداز معمولاً کمتر از نرخ تورم است، به همین دلیل ممکن است ارزش پول شما کاهش یابد.
- فرصتهای از دست رفته: با نگهداشتن پول در حساب پس انداز، ممکن است فرصتهای سرمایهگذاری با بازدهی بالا را از دست بدهید.
مزایا و معایب سرمایه گذاری
سرمایه گذاری نیز همانند پس انداز دارای مزایا و معایب خاص خود است که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
مزایای سرمایهگذاری
- بازدهی بالا: با سرمایهگذاری صحیح، میتوانید بازدهی بسیار بالاتری نسبت به پسانداز کسب کنید.
- تنوع داراییها: سرمایهگذاری به شما امکان میدهد که داراییهای خود را متنوع و از فرصتهای مختلف بهرهبرداری کنید.
- پتانسیل رشد: با سرمایهگذاری امکان افزایش ثروت در طول زمان را خواهید داشت.
معایب سرمایه گذاری
- ریسک بالا: هر سرمایهگذاری ریسکهای مختلفی دارد که میتواند موجب کاهش ارزش سرمایه شما شود.
- پیچیدگی: سرمایهگذاری نیاز به دانش و تجربه دارد و در صورت نداشتن دانش تخصصی میتواند برایتان چالشبرانگیز باشد.
چه زمانی پس انداز کنیم و چه زمانی سرمایه گذاری؟
زمانی که شما به دنبال حفظ امنیت مالی خود هستید و نمیخواهید با ریسکهای بالایی مواجه شوید، پس انداز بهترین گزینه است. اما اگر به دنبال رشد سرمایه خود در طولانیمدت هستید و آمادگی پذیرش ریسکهای مرتبط را دارید، سرمایهگذاری میتواند مناسبتر باشد.
رابطه بین سرمایه گذاری و پس انداز
نسبت مناسب بین سرمایه گذاری و پس انداز بستگی به اهداف مالی، میزان ریسکپذیری و وضعیت مالی شما دارد. اما به طور کلی، پیشنهاد میشود که حداقل 20 درصد از درآمد خود را به پس انداز و مابقی را به سرمایه گذاریهای بلندمدت اختصاص دهید.
فرمول بازده سرمایهگذاری
محاسبه بازده سرمایهگذاری یکی از نکات کلیدی در تصمیمگیریهای مالی است. فرمول آن از تفاوت درآمد و هزینه تقسیم بر هزینه به دست میآید.
ریسک سرمایهگذاری
ریسک سرمایه گذاری به معنای احتمال از دست دادن بخشی یا تمام سرمایه گذاری شما است. این ریسک میتواند ناشی از نوسانات بازار، شرایط اقتصادی، تحلیل اشتباه یا عوامل غیرقابل پیشبینی دیگر باشد.با تنوعبخشی و استفاده از ابزارهای مالی میتوانید ریسک سرمایه گذاری را مدیریت کنید.
راههای سرمایه گذاری
در خصوص سرمایه گذاری راههای زیادی وجود دارد. در ادامه به چند مورد از آنها خواهیم پرداخت:
زمین و مسکن
سرمایه گذاری در زمین و مسکن یکی از قدیمیترین و مطمئنترین روشهاست که میتواند به دلیل افزایش قیمت املاک در طول زمان، بازدهی خوبی داشته باشد.
طلا و سکه
طلا و سکه نیز یکی دیگر از روشهای سنتی سرمایه گذاری است که به دلیل حفظ ارزش در برابر تورم، مورد توجه بسیاری از افراد قرار دارد.
ارز
سرمایهگذاری در ارز میتواند ریسک بالایی داشته باشد، اما در صورت تحلیل صحیح بازار، بازدهی مناسبی نیز به همراه دارد.
خودرو
خودرو به عنوان یک دارایی مصرفی شناخته میشود، اما به دلیل شرایط این بازار در ایران، بعضی از افراد برای سرمایه گذاری به سراغ این مورد نیز میروند.
سپرده
سپرده گذاری در بانکها یکی از کم ریسکترین روشهای سرمایه گذاری است که بازدهی ثابت و تضمین شدهای دارد.
بیمه عمر
بیمه عمر علاوه بر اینکه یک سرمایه گذاری بلندمدت است، پوششهای بیمهای نیز ارائه میدهد که در مواقع ضروری میتواند بسیار مفید باشد.
بورس
سرمایه گذاری در بورس به عنوان یکی از روشهای پرریسک، که نیاز به دانش و تجربه دارد شناخته میشود، اما میتواند بازدهی بالایی نیز به همراه داشته باشد.
صندوقهای سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایه گذاری یک روش مناسب برای افرادی است که به دنبال سرمایه گذاری با ریسک کمتر هستند. این صندوقها پول سرمایهگذاران را توسط تیم مدیریتی حرفه ای در مجموعهای از داراییها، سرمایه گذاری میکنند.
صندوق درآمد ثابت
این صندوقها برای افرادی که به دنبال سرمایهگذاری با بازدهی ثابت و کمریسک هستند، مناسب است و معمولاً در اوراق قرضه و سپردههای بانکی سرمایه گذاری میکنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، میتوانید به سایت صندوق درآمد ثابت آوای فردای زاگرس مراجعه کنید.
کرادفاندینگ (Crowdfunding)
کرادفاندینگ به معنای جمعآوری سرمایه از طریق تعداد زیادی از افراد است که معمولاً در پروژههای نوآورانه یا کسبوکارهای جدید به کار میرود. این روش میتواند مزایای زیادی داشته باشد، اما ریسکهای خاص خود را نیز دارد.
جمع بندی
در نهایت، پس انداز و سرمایه گذاری دو راهکار مکمل برای مدیریت مالی هستند که هر کدام با مزایا و معایب خاص خود همراهاند. درک تفاوتها و استفاده از هر دو در زمانهای مناسب میتواند به بهبود وضعیت مالی شما کمک کند.