سواد مالی یا Financial literacy به معنای توانایی فهمیدن، درک کردن و بکارگیری مهارت‌های مالی نظیر مدیریت مالی فردی، بودجه بندی مالی شخصی و سرمایه گذاری به صورت موثر و کارآمد است.
در واقع سواد مالی، اساس و پایه‌ی رابطه‌ی شما با پول و رفتارهای سالم مالی را ایجاد می‌کند.
هرچه زودتر شروع کنید به نتیجه بهتری خواهید رسید چرا که آموزش دیدن در مسیرهای مالی کلید موفقیت است.
خلاصه مهمترین نکات:
- واژه‌ی سواد مالی به طیف وسیعی از مفاهیم و مهارت‌های مالی مهم اشاره دارد.
- افرادی که از نظر سواد و هوش مالی آموزش دیده هستند کمتر آسیب‌پذیر بوده و کمتر در معرض کلاهبرداری قرار می‌گیرند.
- داشتن پایه مالی قدرتمند و دانش مالی، می‌تواند به شما در رسیدن به اهداف مختلف در زندگی نظیر پس‌انداز برای تحصیلات یا بازنشستگی و یا حتی شروع یک کسب و کار جدید کمک کند.
- جنبه‌های کلیدی سواد مالی شامل داشتن اطلاعات در خصوص چگونگی بودجه بندی، داشتن برنامه ریزی مالی برای دوران بازنشستگی، مدیریت بدهی و ثبت و مدیریت مخارج شخصی است.
- شما می‌توانید از طریق مطالعه کتاب، گوش دادن به پادکست‌های حوزه مالی و اقتصادی، عضویت در خبرنامه‌ها و مجلات با موضوعات مالی و اقتصادی و یا مراوده با متخصصین امور مالی در مسیر بهبود و پیشرفت دانش مالی گام بردارید.
اهمیت سواد مالی و درک مفهوم آن
در دهه‌های اخیر محصولات و خدمات مالی در جوامع مختلف رشد و پیشرفت چشمگیری داشته است. به عنوان مثال در گذشته اغلب مردم از پول نقد برای خرید استفاده می‌کردند ولی امروزه انواع کارت‌های اعتباری و روش‌های پرداخت جایگزین آن شده‌اند.
در جامعه مدرن امروز، عدم توانایی مالی می‌تواند اثرات ویرانگر بلند مدت برای فرد داشته باشد و متاسفانه بر اساس تحقیقات انجام شده بین ۶۰ تا ۷۰٪ جامعه از نظر دانش مالی و اقتصادی کم سواد و یا حتی بی‌سواد هستند.
بی سوادی مالی منجر به مشکلات متعددی خواهد شد. شاید مهمترین این مشکلات عدم توانایی در بازپرداخت بدهی‌ها، خرج کردن به صورت نادرست و تصمیمات اقتصادی ضعیف باشد که در بلند مدت به فرد و خانواده آسیب می‌رساند.
خوشبختانه امروزه منابع (رایگان و غیررایگان) بیشتری نسبت به گذشته در اختیار افراد قرار دارد و هر فرد می‌تواند بر اساس نیازش برای افزایش دانش و مهارت مالی خود قدمی بردارد.
در این راستا، بخش آموزش سایت شرکت سبدگردان زاگرس نیز تلاش می‌کند تا با پرداختن به موضوعات مالی، اقتصادی و مالی-رفتاری، مخاطبین خود را با مفاهیم پایه و ابتدایی سواد مالی آشنا کند تا هر فرد بتواند به درک قابل قبولی از این مفاهیم دست یابد.
دامنه کاربرد دانش و هوش مالی
مهارت‌های زیادی وجود دارند که تحت عنوان سواد مالی مطرح می‌شوند که شاید معروف‌ترین مثال‌ها شامل آشنایی با مفاهیم بودجه‌بندی فردی، یادگیری مدیریت بدهی و مفاهیم سرمایه گذاری باشند.
تمام این مهارت‌ها نیازمند این هستند که با مفاهیم کلیدی و اولیه‌ی مالی نظیر سود مرکب و ارزش زمانی پول آشنا باشید.
سواد مالی علاوه بر استراتژی‌های بلند مدت، استراتژی‌های کوتاه مدت مالی را نیز پوشش می‌دهد و به مواردی نظیر سرمایه‌گذاری در بیمه‌ها و همینطور آشنایی با قوانین مالیاتی و راهکارهای کاهش هزینه‌های مالیاتی نیز می‌پردازد به این معنی که فعالیتی که امروز برای شما سود آور است، در آینده و زمان پرداخت مالیات نیز سودآوری خود را حفظ کند و از طرف دیگر برای دوران بازنشستگی شما نیز مفید باشد.
چرا به سواد مالی نیاز داریم؟
به صورت کلی، داشتن دانش مالی به افراد این قدرت را می‌دهد تا تصمیمات هوشمندانه‌تری اتخاذ کنند. به صورت دقیق‌تر، سواد مالی به دلایل مختلفی اهمیت دارد:
- از اشتباهات مخرب جلوگیری می‌کند.
- شما را برای شرایط اضطراری مانند از دست دادن شغل و بیکار شدن، آماده می‌کند.
- کمک می‌کند تا به اهداف خود دست پیدا کنید. حتی اهدافی که امروز برای شما دور از دسترس به نظر می‌رسند! می‌توانند با برنامه ریزی مالی و سرمایه‌گذاری اصولی در آینده قابل دستیابی باشند.
- مسلح بودن به سواد و نگرش مالی درست، اعتماد به نفس شما را افزایش می‌دهد و ریسک تاثیرات منفی تصمیمات مهم زندگیتان را کاهش می‌دهد.
سوالات متداول
نداشتن سواد و دانش مالی می‌تواند باعث اشتباهات مهمی مانند انباشت بدهی شود که در صورت تداوم روند ممکن است نتایجی چون ورشکستگی کامل به همراه داشته باشد.
برای اینکه از نظر مالی با سواد باشید و اصول پایه را بدانید لازم است ابتدا سطح دانش خود را در حوزه مسائل اقتصادی و مالی بالا ببرید و سپس بر روی مهارت‌هایی مانند پس انداز، مدیریت مخارج و سرمایه‌گذاری کار کنید.