تحلیل بنیادی تایرا (شرکت تراکتورسازی ایران)

در تحلیل بنیادی تایرا (شرکت تراکتورسازی ایران) سعی شده است تا با تجزیه و تحلیل داده‌ها و صورت‌های مالی شرکت، عملکرد و میزان سودآوری آن در آینده پیش‌بینی شود. توجه داشته باشید که این گزارش، صرفا جهت بررسی ارائه شده است و شرکت سبدگردان زاگرس هیچگونه مسئولیتی در قبال رفتار سرمایه‌گذاران برعهده نخواهد داشت.

اطلاعات کلی

شرکت تراکتور سازی ایران در سال ۱۳۴۷ به صورت سهامی خاص با مشارکت کشور رومانی، به منظور تولید انواع تراکتور و ماشین آلات صنعتی در شهرستان تبریز تاسیس و از سال ۱۳۴۸ تولید تراکتور رومانی را با برند UTB شروع کرد. سپس از سال ۱۳۵۴ تولیدات خود را با مشارکت شرکت مسی فرگوسن انگلستان آغاز و به مرور با بومی سازی تکنولوژی تولید محصولات خود را با برند داخلی ITM تولید و روانه بازار کرد. در حال حاضر ظرفیت اسمی این شرکت 30 هزار دستگاه است. سهم بازار تراکتور سازی ایران از کل بازار داخلی، 98 درصد است.

شرکت در سال ۱۳۷۵ به سهامی عام تبدیل و در بورس اوراق بهادار پذیرفته شد و در سال ۱۳۸۷ به بخش خصوصی واگذار شد.

گروه تراکتور سازی ایران شامل 9 شرکت است که عبارتند از: تراکتور سازی ایران (شرکت اصلی)، موتور سازان تراکتورسازی ایران، ریخته گری تراکتورسازی ایران، خدمات صنعتی تراکتورسازی ایران، بازرگانی و خدمات پس از فروش تراکتور سازی ایران، تراکتور سازی ارومیه، تراکتور سازی کردستان، مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز و خودروسازان دیزلی آذربایجان.

گروه صنعتی تراکتورسازی ایران در زمینه تولید و عرضه محصولات صنعتی از جمله تراکتور، موتور، قطعات ریخته گری، بکهو لودر، کشنده، ادوات، قطعات و ابزار آلات، خدمات و فعالیت دارد.

نماد	تایرا
صنعت	ماشین آلات
سرمایه	12.8 هزار میلیارد ریال
ارزش بازار در تاریخ ۱۴۰۲/۰۴/۰۶	141 هزار میلیارد ریال
سهام شناور	16 درصد
سال مالی	منتهی به اسفند
قیمت در تاریخ ۱۴۰۲/۰۴/۰۶	11،040 ریال
پیش‌بینی سود منتهی به 1402	1،689 ریال
پیش‌بینی سود منتهی به 1403	1،743 ریال

سهامداران

نام سهامداران	تعداد سهام	درصد مالکیت
PRXسبد-شرک69560-شرک04822	870،415،391	6.80٪
شرکت ویرا سهند تبریز	740،192،288	5.78٪
شرکت گروه بهمن	501،657،249	3.92٪
شرکت سرمایه گذاری توسعه نوردنا	487،564،920	3.81٪
شرکت خودرو سازی دیزلی آذربایجان	388،852،628	3.04٪
شرکت سرمایه گذاری ملی ایران	346،447،872	2.71٪
شرکت سرمایه گذاری تدبیرگران آتیه ایرانیان	317،325،000	2.48٪
شرکت سرمایه گذاری سپه	133،482،836	1.04٪
سایر	9،014،061،816	70.72٪
جمع	12،800،000،000	100٪

مفروضات تحلیل بنیادی تایرا

	کارشناسی 1402	کارشناسی 1403
دلار نیما	420،000	550،000
نرخ شمش فولاد	497	500
دلار تسعیر	470،000	630،000
افزایش نرخ تراکتور 475 دو دیفرانسیل داخلی	20٪*	35٪
نرخ تراکتور 285 تک دیفرانسیل صادراتی	9،754 دلار	9،754 دلار
نرخ تورم	40٪	40٪
نرخ حقوق و دستمزد	25٪	30٪

*شرکت در اردیبهشت ۱۴۰۲، افزایش نرخ 20 درصد را در افشای اطلاعات گزارش کرد، فرض بر این است در 10 ماهه باقیمانده نیز 20 درصد افزایش نرخ بگیرد.

طرح‌های توسعه شرکت تراکتورسازی ایران

با در نظر گرفتن اهداف استراتژیک شرکت در زمینه خودکفایی کشور به انواع تراکتورهای مورد نیاز در ایران، توسعه سبد محصولات تولیدی، تصاحب حداکثری سهم بازار فروش تراکتور در داخل کشور و همچنین جلوگیری از واردات تراکتورهای غیر شالیزاری به نام تراکتور شالیزاری توسط وارد کنندگان و دلالان، پروژه تولید تراکتور شالیزاری آغاز شده است. طراحی و تولید نمونه آن به اتمام رسیده اما شروع بهره برداری از خط تولید طبق گزارشات از ابتدای سال 1403 است.

یکی دیگر از طرح‌های توسعه در شرکت زیر مجموعه آن به نام شرکت دیزلی آذربایجان است. این شرکت مونتاژ کشنده‌های ۱۱ تنی یورو 5 را با کمک شرکت چینی با نام تجاری یوجین در دو مدل 500 Cو 100 Cآغاز کرده و در سال 1401، 39 دستگاه را فروخته است. طبق آخرین افشای اطلاعات، شرکت تولید 500 دستگاه را برنامه ریزی کرده است اما طبق بررسی‌های به عمل آمده، تولید و فروش 200 دستگاه در مفروضات این شرکت قرار داده شده است.

تولید و فروش

محصولات شرکت اصلی (شرکت تراکتورسازی ایران) شامل انواع تراکتورهای سنگین و متوسط، تراکتورهای سبک و باغی، بکهو لودر است.

*در گزارشات منتشره از شرکت نکته‌ی قابل توجه آن است که مقدار تولیدات شرکت شامل تولیدات تراکتورسازی تبریز است، اما مقدار فروش شامل فروش تراکتورسازی تبریز، ارومیه و کردستان است.

فرآیند تولید به این صورت است که قطعات را از شرکت زیر مجموعه به نام شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز خریداری کرده و سپس به ساخت تراکتور می‌پردازد. فعالیت شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز به  دو طریق تولیدی و بازرگانی است که این شرکت در سال گذشته بخش تولید خود را به تایرا واگذار کرده و موجودی باقیمانده را نیز به آن فروخته است. به همین دلیل در مبلغ فروش بخش فروش فرعی- قطعات یدکی تایرا عدد قابل توجهی گزارش شده است. این شرکت در سال جاری به بعد صرفا فعالیت بازرگانی خود را ادامه می‌دهد.

بیشترین مبلغ فروش شرکت در محصولات داخلی تراکتور 475 دو دیفرانسیل و سپس تراکتور 399 دو دیفرانسیل است. همچنین بیشترین مبلغ فروش در محصولات صادراتی تراکتور 285 تک دیفرانسیل و سپس 285 دو دیفرانسیل است. به همین دلیل در مفروضات برای محصولات داخلی افزایش نرخ فروش 475 دو دیفرانسیل قرار داده شده و مابقی محصولات داخلی بر اساس نسبتی از آن‌ها بر تراکتور 475 دو دیفرانسیل دیده شده است. در محصولات صادراتی نیز نرخ 285 تک دیفرانسیل به دلار در نظر گرفته شده است که در نرخ دلار ضرب شده و نرخ آن مشخص می‌شود. مابقی محصولات صادراتی نیز بر اساس نسبتی از این محصول در نظر گرفته شده است.

بهای تمام شده

مهم‌ترین آیتم در بهای تمام شده مواد مصرفی است که بهای تولید تراکتورهای تبریز به انضمام قطعات یدکی فروش رفته را نشان می‌دهد. تایرا قطعات مورد نیاز برای ساخت تراکتور را از شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز تهیه کرده و از این قطعات برای ساخت تراکتور تبریز استفاده می‌کند و مابقی قطعات را می‌فروشد.

*همانطور که در بخش قبل به آن اشاره شد، مقادیر فروش شامل فروش تراکتورسازی تبریز، ارومیه و کردستان است. اما در مواد مصرفی بهای تراکتورهای تبریز گزارش شده است. بهای تمام شده فروش تراکتورهای ارومیه و کردستان در قسمت بهای تمام شده خدمات ارائه شده گزارش می‌شود. بدین ترتیب که تایرا تراکتورها را از ارومیه و کردستان خریداری کرده و می‌فروشد.

صورت سود و زیان

غیر تلفیقی	1401	کارشناسی 1402	کارشناسی 1403
فروش	137,432,941	188,933,056	254,715,562
سود سرمایه گذاری‌ها	2,740,466	3,176,731	4,368,947
بهای تمام شده کالای فروش رفته	(121,374,153)	(167,668,131)	(232,566,201)
سود (زیان) ناخالص	18,799,254	24,441,656	26,518,309
هزینه‌های عمومی، اداری و تشکیلاتی	(4,582,184)	(6,149,636)	(8,461,359)
خالص سایر درآمدها (هزینه‌ها)ی عملیاتی	1,003,550	924,463	901,774
سود (زیان) عملیاتی	15,220,620	19,216,483	18,958,723
هزینه‌های مالی	(404,842)	(500,567)	(674,854)
خالص سایر درامدها و هزینه‌های غیرعملیاتی	2,196,377	3,205,221	4,443,681
سود (زیان) خالص عملیات در حال تداوم قبل از مالیات	17,012,155	21,921,137	22,727,550
مالیات	(223,012)	(306,581)	(413,326)
سود (زیان) خالص	16,789,143	21,614,556	22,314,224
سود هر سهم پس از کسر مالیات	5,247	1,689	1,743
سرمایه	3,200,000	12,800,000	12,800,000

سود سرمایه گذاری‌ها شامل سود دریافت شده از شرکت‌های زیر است:

نام شرکت	درصد مالکیت
موتورسازان تراکتورسازی ایران	82٪
ریخته‌گری تراکتورسازی ایران	79٪
خدمات صنعتی تراکتورسازی ایران	100٪
بازرگانی و خدمات پس از فروش تراکتورسازی	100٪
تراکتورسازی استان کردستان	100٪
خودروسازان دیزلی آذربایجان	100٪
مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز	100٪
تراکتورسازی ارومیه	100٪
سیبا موتور	48٪
مبین صنعت هرمس	100٪

خلاصه تحلیل بنیادی تایرا

طبق مفروضات بیان شده و توضیحات ذکر شده در تحلیل بنیادی تایرا برآورد می‌شود در سال 1402، 1689 ریال و در سال 1403، 1743 ریال به ازای هر سهم سود بسازد. همچنین تولید کشنده 11 تنی توسط شرکت دیزلی آذربایجان و نیز تولید تراکتورهای شالیزاری، اثر مطلوبی در وضعیت شرکت دارد. از نکات دیگر واگذاری خط تولید قطعات توسط شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز به تایرا و فروش قطعات یدکی توسط تایرا می باشد.

طبق تحلیل نتیجه گیری می‌شود با قیمت در تاریخ 06/04/1402، P/E تایرا 6.5 است.