در تحلیل بنیادی تایرا (شرکت تراکتورسازی ایران) سعی شده است تا با تجزیه و تحلیل دادهها و صورتهای مالی شرکت، عملکرد و میزان سودآوری آن در آینده پیشبینی شود. توجه داشته باشید که این گزارش، صرفا جهت بررسی ارائه شده است و شرکت سبدگردان زاگرس هیچگونه مسئولیتی در قبال رفتار سرمایهگذاران برعهده نخواهد داشت.
اطلاعات کلی
شرکت تراکتور سازی ایران در سال ۱۳۴۷ به صورت سهامی خاص با مشارکت کشور رومانی، به منظور تولید انواع تراکتور و ماشین آلات صنعتی در شهرستان تبریز تاسیس و از سال ۱۳۴۸ تولید تراکتور رومانی را با برند UTB شروع کرد. سپس از سال ۱۳۵۴ تولیدات خود را با مشارکت شرکت مسی فرگوسن انگلستان آغاز و به مرور با بومی سازی تکنولوژی تولید محصولات خود را با برند داخلی ITM تولید و روانه بازار کرد. در حال حاضر ظرفیت اسمی این شرکت ۳۰ هزار دستگاه است. سهم بازار تراکتور سازی ایران از کل بازار داخلی، ۹۸ درصد است.
شرکت در سال ۱۳۷۵ به سهامی عام تبدیل و در بورس اوراق بهادار پذیرفته شد و در سال ۱۳۸۷ به بخش خصوصی واگذار شد.
گروه تراکتور سازی ایران شامل ۹ شرکت است که عبارتند از: تراکتور سازی ایران (شرکت اصلی)، موتور سازان تراکتورسازی ایران، ریخته گری تراکتورسازی ایران، خدمات صنعتی تراکتورسازی ایران، بازرگانی و خدمات پس از فروش تراکتور سازی ایران، تراکتور سازی ارومیه، تراکتور سازی کردستان، مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز و خودروسازان دیزلی آذربایجان.
گروه صنعتی تراکتورسازی ایران در زمینه تولید و عرضه محصولات صنعتی از جمله تراکتور، موتور، قطعات ریخته گری، بکهو لودر، کشنده، ادوات، قطعات و ابزار آلات، خدمات و فعالیت دارد.
نماد | تایرا |
صنعت | ماشین آلات |
سرمایه | ۱۲.۸ هزار میلیارد ریال |
ارزش بازار در تاریخ ۱۴۰۲/۰۴/۰۶ | ۱۴۱ هزار میلیارد ریال |
سهام شناور | ۱۶ درصد |
سال مالی | منتهی به اسفند |
قیمت در تاریخ ۱۴۰۲/۰۴/۰۶ | 11،۰۴۰ ریال |
پیشبینی سود منتهی به ۱۴۰۲ | ۱،۶۸۹ ریال |
پیشبینی سود منتهی به ۱۴۰۳ | ۱،۷۴۳ ریال |
سهامداران
نام سهامداران | تعداد سهام | درصد مالکیت |
PRXسبد-شرک۶۹۵۶۰-شرک۰۴۸۲۲ | ۸۷۰،۴۱۵،۳۹۱ | ۶.۸۰٪ |
شرکت ویرا سهند تبریز | ۷۴۰،۱۹۲،۲۸۸ | ۵.۷۸٪ |
شرکت گروه بهمن | ۵۰۱،۶۵۷،۲۴۹ | ۳.۹۲٪ |
شرکت سرمایه گذاری توسعه نوردنا | ۴۸۷،۵۶۴،۹۲۰ | ۳.۸۱٪ |
شرکت خودرو سازی دیزلی آذربایجان | ۳۸۸،۸۵۲،۶۲۸ | ۳.۰۴٪ |
شرکت سرمایه گذاری ملی ایران | ۳۴۶،۴۴۷،۸۷۲ | ۲.۷۱٪ |
شرکت سرمایه گذاری تدبیرگران آتیه ایرانیان | ۳۱۷،۳۲۵،۰۰۰ | ۲.۴۸٪ |
شرکت سرمایه گذاری سپه | ۱۳۳،۴۸۲،۸۳۶ | ۱.۰۴٪ |
سایر | ۹،۰۱۴،۰۶۱،۸۱۶ | ۷۰.۷۲٪ |
جمع | ۱۲،۸۰۰،۰۰۰،۰۰۰ | ۱۰۰٪ |
مفروضات تحلیل بنیادی تایرا
کارشناسی ۱۴۰۲ | کارشناسی ۱۴۰۳ | |
دلار نیما | ۴۲۰،۰۰۰ | ۵۵۰،۰۰۰ |
نرخ شمش فولاد | ۴۹۷ | ۵۰۰ |
دلار تسعیر | ۴۷۰،۰۰۰ | ۶۳۰،۰۰۰ |
افزایش نرخ تراکتور ۴۷۵ دو دیفرانسیل داخلی | ۲۰٪* | ۳۵٪ |
نرخ تراکتور ۲۸۵ تک دیفرانسیل صادراتی | ۹،۷۵۴ دلار | ۹،۷۵۴ دلار |
نرخ تورم | ۴۰٪ | ۴۰٪ |
نرخ حقوق و دستمزد | ۲۵٪ | ۳۰٪ |
*شرکت در اردیبهشت ۱۴۰۲، افزایش نرخ ۲۰ درصد را در افشای اطلاعات گزارش کرد، فرض بر این است در ۱۰ ماهه باقیمانده نیز ۲۰ درصد افزایش نرخ بگیرد.
طرحهای توسعه شرکت تراکتورسازی ایران
با در نظر گرفتن اهداف استراتژیک شرکت در زمینه خودکفایی کشور به انواع تراکتورهای مورد نیاز در ایران، توسعه سبد محصولات تولیدی، تصاحب حداکثری سهم بازار فروش تراکتور در داخل کشور و همچنین جلوگیری از واردات تراکتورهای غیر شالیزاری به نام تراکتور شالیزاری توسط وارد کنندگان و دلالان، پروژه تولید تراکتور شالیزاری آغاز شده است. طراحی و تولید نمونه آن به اتمام رسیده اما شروع بهره برداری از خط تولید طبق گزارشات از ابتدای سال ۱۴۰۳ است.
یکی دیگر از طرحهای توسعه در شرکت زیر مجموعه آن به نام شرکت دیزلی آذربایجان است. این شرکت مونتاژ کشندههای ۱۱ تنی یورو ۵ را با کمک شرکت چینی با نام تجاری یوجین در دو مدل ۵۰۰ Cو ۱۰۰ Cآغاز کرده و در سال ۱۴۰۱، ۳۹ دستگاه را فروخته است. طبق آخرین افشای اطلاعات، شرکت تولید ۵۰۰ دستگاه را برنامه ریزی کرده است اما طبق بررسیهای به عمل آمده، تولید و فروش ۲۰۰ دستگاه در مفروضات این شرکت قرار داده شده است.
تولید و فروش
محصولات شرکت اصلی (شرکت تراکتورسازی ایران) شامل انواع تراکتورهای سنگین و متوسط، تراکتورهای سبک و باغی، بکهو لودر است.
*در گزارشات منتشره از شرکت نکتهی قابل توجه آن است که مقدار تولیدات شرکت شامل تولیدات تراکتورسازی تبریز است، اما مقدار فروش شامل فروش تراکتورسازی تبریز، ارومیه و کردستان است.
فرآیند تولید به این صورت است که قطعات را از شرکت زیر مجموعه به نام شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز خریداری کرده و سپس به ساخت تراکتور میپردازد. فعالیت شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز به دو طریق تولیدی و بازرگانی است که این شرکت در سال گذشته بخش تولید خود را به تایرا واگذار کرده و موجودی باقیمانده را نیز به آن فروخته است. به همین دلیل در مبلغ فروش بخش فروش فرعی- قطعات یدکی تایرا عدد قابل توجهی گزارش شده است. این شرکت در سال جاری به بعد صرفا فعالیت بازرگانی خود را ادامه میدهد.

بیشترین مبلغ فروش شرکت در محصولات داخلی تراکتور ۴۷۵ دو دیفرانسیل و سپس تراکتور ۳۹۹ دو دیفرانسیل است. همچنین بیشترین مبلغ فروش در محصولات صادراتی تراکتور ۲۸۵ تک دیفرانسیل و سپس ۲۸۵ دو دیفرانسیل است. به همین دلیل در مفروضات برای محصولات داخلی افزایش نرخ فروش ۴۷۵ دو دیفرانسیل قرار داده شده و مابقی محصولات داخلی بر اساس نسبتی از آنها بر تراکتور ۴۷۵ دو دیفرانسیل دیده شده است. در محصولات صادراتی نیز نرخ ۲۸۵ تک دیفرانسیل به دلار در نظر گرفته شده است که در نرخ دلار ضرب شده و نرخ آن مشخص میشود. مابقی محصولات صادراتی نیز بر اساس نسبتی از این محصول در نظر گرفته شده است.

بهای تمام شده
مهمترین آیتم در بهای تمام شده مواد مصرفی است که بهای تولید تراکتورهای تبریز به انضمام قطعات یدکی فروش رفته را نشان میدهد. تایرا قطعات مورد نیاز برای ساخت تراکتور را از شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز تهیه کرده و از این قطعات برای ساخت تراکتور تبریز استفاده میکند و مابقی قطعات را میفروشد.

*همانطور که در بخش قبل به آن اشاره شد، مقادیر فروش شامل فروش تراکتورسازی تبریز، ارومیه و کردستان است. اما در مواد مصرفی بهای تراکتورهای تبریز گزارش شده است. بهای تمام شده فروش تراکتورهای ارومیه و کردستان در قسمت بهای تمام شده خدمات ارائه شده گزارش میشود. بدین ترتیب که تایرا تراکتورها را از ارومیه و کردستان خریداری کرده و میفروشد.
صورت سود و زیان
غیر تلفیقی | ۱۴۰۱ | کارشناسی ۱۴۰۲ | کارشناسی ۱۴۰۳ |
فروش | ۱۳۷,۴۳۲,۹۴۱ | ۱۸۸,۹۳۳,۰۵۶ | ۲۵۴,۷۱۵,۵۶۲ |
سود سرمایه گذاریها | ۲,۷۴۰,۴۶۶ | ۳,۱۷۶,۷۳۱ | ۴,۳۶۸,۹۴۷ |
بهای تمام شده کالای فروش رفته | (۱۲۱,۳۷۴,۱۵۳) | (۱۶۷,۶۶۸,۱۳۱) | (۲۳۲,۵۶۶,۲۰۱) |
سود (زیان) ناخالص | ۱۸,۷۹۹,۲۵۴ | ۲۴,۴۴۱,۶۵۶ | ۲۶,۵۱۸,۳۰۹ |
هزینههای عمومی، اداری و تشکیلاتی | (۴,۵۸۲,۱۸۴) | (۶,۱۴۹,۶۳۶) | (۸,۴۶۱,۳۵۹) |
خالص سایر درآمدها (هزینهها)ی عملیاتی | ۱,۰۰۳,۵۵۰ | ۹۲۴,۴۶۳ | ۹۰۱,۷۷۴ |
سود (زیان) عملیاتی | ۱۵,۲۲۰,۶۲۰ | ۱۹,۲۱۶,۴۸۳ | ۱۸,۹۵۸,۷۲۳ |
هزینههای مالی | (۴۰۴,۸۴۲) | (۵۰۰,۵۶۷) | (۶۷۴,۸۵۴) |
خالص سایر درامدها و هزینههای غیرعملیاتی | ۲,۱۹۶,۳۷۷ | ۳,۲۰۵,۲۲۱ | ۴,۴۴۳,۶۸۱ |
سود (زیان) خالص عملیات در حال تداوم قبل از مالیات | ۱۷,۰۱۲,۱۵۵ | ۲۱,۹۲۱,۱۳۷ | ۲۲,۷۲۷,۵۵۰ |
مالیات | (۲۲۳,۰۱۲) | (۳۰۶,۵۸۱) | (۴۱۳,۳۲۶) |
سود (زیان) خالص | ۱۶,۷۸۹,۱۴۳ | ۲۱,۶۱۴,۵۵۶ | ۲۲,۳۱۴,۲۲۴ |
سود هر سهم پس از کسر مالیات | ۵,۲۴۷ | ۱,۶۸۹ | ۱,۷۴۳ |
سرمایه | ۳,۲۰۰,۰۰۰ | ۱۲,۸۰۰,۰۰۰ | ۱۲,۸۰۰,۰۰۰ |
سود سرمایه گذاریها شامل سود دریافت شده از شرکتهای زیر است:
نام شرکت | درصد مالکیت |
موتورسازان تراکتورسازی ایران | ۸۲٪ |
ریختهگری تراکتورسازی ایران | ۷۹٪ |
خدمات صنعتی تراکتورسازی ایران | ۱۰۰٪ |
بازرگانی و خدمات پس از فروش تراکتورسازی | ۱۰۰٪ |
تراکتورسازی استان کردستان | ۱۰۰٪ |
خودروسازان دیزلی آذربایجان | ۱۰۰٪ |
مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز | ۱۰۰٪ |
تراکتورسازی ارومیه | ۱۰۰٪ |
سیبا موتور | ۴۸٪ |
مبین صنعت هرمس | ۱۰۰٪ |
خلاصه تحلیل بنیادی تایرا
طبق مفروضات بیان شده و توضیحات ذکر شده در تحلیل بنیادی تایرا برآورد میشود در سال ۱۴۰۲، ۱۶۸۹ ریال و در سال ۱۴۰۳، ۱۷۴۳ ریال به ازای هر سهم سود بسازد. همچنین تولید کشنده ۱۱ تنی توسط شرکت دیزلی آذربایجان و نیز تولید تراکتورهای شالیزاری، اثر مطلوبی در وضعیت شرکت دارد. از نکات دیگر واگذاری خط تولید قطعات توسط شرکت مهندسی تولید و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز به تایرا و فروش قطعات یدکی توسط تایرا می باشد.
طبق تحلیل نتیجه گیری میشود با قیمت در تاریخ ۰۶/۰۴/۱۴۰۲، P/E تایرا ۶.۵ است.