تحلیل تکنیکال چیست؟

به نظر شما تحلیل تکنیکال تا چه اندازه می‌تواند در پیش بینی سرمایه گذاری شما تاثیرگذار باشد؟ تحلیل تکنیکال یک روش تحلیلی به حساب می‌آید که با استفاده از داده‌های گذشته، نمودارها و الگوهای قیمتی، رفتار آینده بازار را پیش‌بینی می‌کند. این روش در بازارهای مالی مختلف مانند بورس اوراق بهادار، بازار ارز، فارکس و بازار کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحلیل تکنیکال به ما کمک می‌کند تا تغییرات قیمت دارایی‌ها را بررسی کرده و زمان مناسب برای خرید و فروش آن‌ها را شناسایی کنیم. این روش یکی از متداول‌ترین روش‌های تحلیلی در بازارهای مالی است و سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از آن معاملات خود را با منطق و اطمینان انجام دهند. در این مطلب از مجله زاگرس قصد داریم تا بیشتر با تحلیل تکنیکال آشنا شویم،‌ همراه ما باشید.

فرضیات اصلی تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال بر اساس سه فرض اساسی استوار است:

• همه چیز در قیمت نهفته است: این فرض می‌گوید که قیمت فعلی دارایی، تمام اطلاعات موجود در بازار درباره آن دارایی را منعکس می‌کند. به عبارت دیگر، همه فاکتورهای اقتصادی، بنیادی، سیاسی و تکنیکالی که ممکن است تأثیری بر قیمت داشته باشند، در قیمت نهفته بوده و قابل مشاهده در آن هستند.

• گذشته تمایل دارد که تکرار شود: این فرض بر این اساس است که روندهای روانشناسی بازار مانند ترس و طمع در طول زمان تغییر نمی‌کنند و الگوها و روندهای قیمتی گذشته می‌توانند در تحلیل آینده مفید باشند. به عبارت دیگر، بازارها به تکرارپذیری نسبتاً پایبند هستند و الگوهای قیمتی گذشته می‌توانند تا حدودی روند آینده را پیش‌بینی کنند.

• قیمت در روند نمودار حرکت می‌کند: این فرض بر این اساس است که گذشته نشان می‌دهد که قیمت‌ها دارای روندهای بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت هستند و این روندها می‌توانند در آینده نیز تکرار شوند. تحلیل تکنیکال بر اساس تجزیه و تحلیل این روندهای قیمتی و الگوهای مشاهده شده روی نمودارها برای شناسایی فرصت‌های معامله استفاده می‌کند.

مفاهیم پایه‌ای تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال روشی است که با استفاده از داده‌های گذشته، نمودارها و الگوهای قیمتی، رفتار آینده بازار را پیش‌بینی می‌کند برای شروع، مفاهیم پایه‌ای تحلیل تکنیکال عبارت‌اند از:

• نمودار قیمتی (Chart): نمودارها دنباله‌ای از قیمت‌های ترسیم شده در یک بازه زمانی خاص هستند. سه نوع نمودار معمول عبارت‌اند از:
  • نمودار خطی: ساده‌ترین نمودار که قیمت پایانی نماد را در تایم فریم مشخص نشان می‌دهد.
  • نمودار میله‌ای: نمایش قیمت پایانی، باز، بالاترین و پایین‌ترین قیمت در یک بازه زمانی.
  • نمودار کندل‌استیک: اطلاعات قیمتی را به صورت کندل‌های رنگی نمایش می‌دهد.

• روندهای قیمتی: شناسایی روندهای قیمتی گذشته اوراق بهادار، شاخص‌ها و هر آنچه که عرضه و تقاضا بر قیمت آن مؤثر است را ممکن می‌سازد.

• محدوده مقاومت و حمایت: محدوده‌هایی در نمودار که قیمت به آن‌ها می‌رسد و تغییر مسیر می‌دهد. مقاومت نقطه‌ای است که قیمت به آن نمی‌رسد و به سمت پایین تغییر مسیر می‌دهد. حمایت نقطه‌ای است که قیمت به آن می‌رسد و از آن به سمت بالا تغییر مسیر می‌دهد.
• الگوهای قیمتی (Patterns): الگوهای مختلفی که در نمودارها تشخیص داده می‌شوند و می‌توانند به پیش‌بینی تغییرات قیمت کمک کنند، مانند الگوی معکوس سرشانه، الگوی مثلث، الگوی دوقلو و غیره.
• حجم معاملاتی (Volume): حجم معاملات نشان‌دهنده تعداد سهام معامله‌شده در یک بازه زمانی است. تغییرات حجم معاملات می‌تواند نشان‌دهنده تأیید یا عدم تأیید الگوهای قیمتی باشد.

کاربردهای تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال یکی از کاربردی‌ترین روش‌های تحلیلی محسوب می‌شود که با استفاده از آن می‌توان انواع بازارهای مالی نظیر دلار، سکه، بورس، ارز دیجیتال، فارکس را تحلیل کرد. به‌طور کلی می‌توان گفت این روش به ما امکان موارد زیر را می‌دهد:

• تحلیل رفتار و وضعیت فعلی بازار: این روش با تمرکز بر داده‌ها و نمودارهای یک بازار، رفتار قیمت‌ها و الگوهای قیمتی را شناسایی می‌کند تا تغییرات قیمت دارایی‌ها را بررسی کرده و زمان مناسب برای خرید و فروش را تشخیص دهد.
• پیش‌بینی آینده‌ی قیمت و همچنین وضعیت بازار: با تحلیل الگوها و روندهای قیمتی، می‌توانیم به پیش‌بینی قابل اطمینانی از آینده بازار مورد نظر دست یابیم. این اطلاعات به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تصمیم‌گیری منطقی‌تری در معاملات خود داشته باشند.
• تعیین زمان مناسب ورود و خروج: تحلیل تکنیکال به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا نقاط مناسب ورود و خروج را برای معاملات در بازه‌های زمانی مختلف تعیین کنند.
• برآورد زمان مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری: با تحلیل قیمت‌ها و روندهای آن‌ها، می‌توان زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری در دارایی‌ها را تخمین زد.
• نوسان‌گیری به کمک تحلیل الگوهای بوجود آمده: الگوهای قیمتی مانند الگوی معکوس سرشانه، الگوی مثلث و دیگر الگوها به ما کمک می‌کنند تغییرات قیمت را پیش‌بینی کنیم.

محدودیت‌های تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال، هرچند که یک ابزار مفید برای بررسی رفتار بازارها است، اما محدودیت‌هایی نیز دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود:

• عدم در نظر گرفتن عوامل بنیادی: تحلیل تکنیکال فقط بر اساس داده‌های قیمتی و الگوهای نموداری انجام می‌شود و عوامل بنیادی مانند خبرهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را در نظر نمی‌گیرد، که موجب شده این روش نتواند به درستی وضعیت واقعی بازار را پیش‌بینی کند.
• تغییرات ناگهانی: در مواجهه با تغییرات ناگهانی بازار، این تحلیل نمی‌تواند نتایج دقیقی ارائه دهد. این روش بیشتر بر روی الگوها و روندهای ثابت متمرکز است.
• تاریخچه‌ محدود: تحلیل تکنیکال بر اساس داده‌های گذشته انجام می‌شود و ممکن است تغییرات جدید و نوآوری‌های بازار را نادیده بگیرد. این محدودیت می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های نادرست در بازار شود.
• تأثیر حجم معاملات: تحلیل تکنیکال تنها به قیمت‌های دارایی توجه می‌کند و حجم معاملات را در نظر نمی‌گیرد. حجم معاملات می‌تواند نمایانگر قدرت تغییرات در بازار باشد که این اطلاعات در تحلیل‌های تکنیکال مهم هستند.
• الگوهای نموداری غیرقطعی: تحلیل تکنیکال بر اساس تشخیص الگوهای نموداری انجام می‌شود، اما این الگوها همیشه دقیق و قطعی نیستند. شرایط بازار ممکن است به گونه‌ای تغییر کنند که الگوهای قدیمی دیگر قابل استفاده نباشند.

بنابراین، برای استفاده مؤثر از تحلیل تکنیکال، مهم است که این محدودیت‌ها و نقاط ضعف آن نیز در نظر گرفته شوند. بهره مندی از تحلیل بنیادی و سایر ابزارهای تحلیلی موجب اتخاذ تصمیمات سرمایه‌گذاری بهینه‌تری می‌شود.

تفاوت تحلیل تکنیکال با تحلیل بنیادی

تحلیل بنیادی و تکنیکال دو روش مختلف در تحلیل بازار سرمایه هستند که در ادامه تفاوت‌های آنها را بررسی می‌کنیم.

تحلیل بنیادی

تحلیل بنیادی شامل موارد زیر می‌شود:

• بر پایه ارزش ذاتی دارایی‌ها تمرکز دارد.
• به عواملی نظیر سود و زیان، بدهی‌ها، نرخ رشد سود و دیگر پارامترهای عملکردی شرکت‌ها توجه می‌کند.
• ارزش کلی شرکت و ارزش هر سهم بر اساس این پارامترها ارزیابی می‌شود.
• برای تحلیل بنیادی از مدل‌ها و فرمول‌های مختلفی استفاده می‌شود.

تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال شامل ویژگی‌های زیر می‌شود:

• بر روند تغییرات قیمت دارایی‌ها تمرکز دارد.
• از تحلیل نمودار قیمت و حجم معاملات برای شناسایی الگوها و روندهای قیمتی استفاده می‌کند.
• در این تحلیل تغییرات قیمت اغلب از الگوهای خاصی پیروی می‌کنند.

به طور خلاصه، تحلیل بنیادی برای پیش‌بینی در بلندمدت مناسب است، زیرا به ارزیابی ارزش و عملکرد واقعی شرکت‌ها می‌پردازد. از طرف دیگر، تحلیل تکنیکال بیشتر برای پیش‌بینی در کوتاه مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیرا بر روی الگوهای نموداری و تغییرات فعلی قیمت تمرکز دارد. هر دو این روش‌ها مزایا و محدودیت‌های خود را دارند، و استفاده از هر دو می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری بهینه‌تر کمک کند.

انواع نمودارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال

انواع مختلف نمودارها برای نمایش تغییرات قیمت در بازه‌های زمانی استفاده می‌شود. چهار نمودار رایج تحلیل تکنیکال عبارت‌اند از:

نمودار خطی (Line Chart): اطلاعات قیمت را به‌صورت خطوطی که نقاط قیمت را به‌هم متصل کرده‌اند، نسبت به زمان نشان می‌دهد. محور افقی مربوط به زمان و محور عمودی مربوط به قیمت است. معمولاً بر اساس قیمت پایانی دارایی رسم می‌شود.

نمودار میله‌ای (Bar Chart): نشان‌دهنده قیمت پایانی، باز، بالاترین و پایین‌ترین قیمت در یک بازه زمانی است. اطلاعات حجم معاملات نیز می‌تواند در نمودار میله‌ای نمایش داده شود.

نمودار شمعی (Candlestick Chart): اطلاعات قیمت را به صورت کندل‌های رنگی نمایش می‌دهد. هر کندل شامل قیمت باز، پایانی، بالاترین و پایین‌ترین قیمت در یک بازه زمانی است. نمودار شمعی به تشخیص الگوها و روندهای قیمتی کمک می‌کند. رنگ کندل‌ها نشان‌دهنده روند صعودی یا نزولی قیمت خواهد بود.

نمودار نقطه و رقم (Point and Figure Chart): فقط تغییرات قیمت را نشان می‌دهد و تغییرات زمانی را نادیده می‌گیرد. معمولاً برای نمایش تغییرات قیمت در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت استفاده می‌شود. با استفاده از “X” و “O” نمایش داده می‌شود. “X” نشان‌دهنده صعود و “O” نشان‌دهنده نزول قیمت است.

مفاهیم مهم در تحلیل تکنیکال

در تحلیل تکنیکال، مفاهیم پایه‌ای که برای شناخت روندها و تصمیم‌گیری‌های معاملاتی مهم هستند.

نمودار قیمتی (Chart)

نمودارها دنباله‌ای از قیمت‌های ترسیم شده در یک بازه زمانی خاص هستند. سه نوع نمودار معمول در تحلیل تکنیکال عبارت‌اند از:

• نمودار خطی: ساده‌ترین نمودار که قیمت پایانی نماد را در تایم فریم مشخص نشان می‌دهد.
• نمودارمیله‌ای: نمایش قیمت پایانی، باز، بالاترین و پایین‌ترین قیمت در یک بازه زمانی.
• نمودارکندل‌استیک: اطلاعات قیمتی را به صورت کندل‌های رنگی نمایش می‌دهد.

روندهای قیمتی

تحلیل تکنیکال بر اساس روند تاریخچه‌ای قیمت اوراق، شاخص‌ها و الگوهای قیمتی گذشته، رفتار قیمت آینده را پیش‌بینی می‌کند.

محدوده مقاومت و حمایت

محدوده‌هایی در نمودار که قیمت به آن‌ها می‌رسد و تغییر مسیر می‌دهد. مقاومت نقطه‌ای است که قیمت به آن نمی‌رسد و به سمت پایین تغییر مسیر می‌دهد. حمایت نقطه‌ای است که قیمت به آن می‌رسد و از آن به سمت بالا تغییر مسیر می‌دهد.

الگوهای قیمتی (Patterns)

الگوهایی که در نمودارها تشخیص داده می‌شوند و می‌توانند به پیش‌بینی تغییرات قیمت کمک کنند. مثال‌ها: الگوی معکوس سرشانه، الگوی مثلث، الگوی دوقلو و غیره.

حجم معاملاتی (Volume)

حجم معاملات نشان‌دهنده تعداد سهام معامله‌شده در یک بازه زمانی است. تغییرات حجم معاملات می‌تواند نشان‌دهنده تأیید یا عدم تأیید الگوهای قیمتی باشد.

با تسلط بر این مفاهیم، می‌توانید بهترین تصمیم‌های معاملاتی را بگیرید.

در تحلیل تکنیکال از چه ابزاری استفاده می‌شود؟

در تحلیل تکنیکال، از ابزارهای مختلفی برای بررسی تغییرات قیمت و روند بازار استفاده می‌شود. این ابزارها به معامله‌گران کمک می‌کنند تا الگوهای قیمتی را تشخیص داده و بهترین نقاط برای ورود یا خروج از معاملات را تشخیص دهند. برخی از ابزارهای مهم در تحلیل تکنیکال عبارت‌اند از:

سطوح حمایت و مقاومت

• سطوح حمایت و مقاومت استاتیک: سطوحی که در گذشته شکل گرفته‌اند و معمولاً به عنوان حمایت یا مقاومت قوی عمل می‌کنند.
• سطوح حمایت و مقاومت داینامیک: سطوحی که با توجه به شرایط بازار و تغییرات قیمت تغییر می‌کنند.

کانال ها

• کانال‌ها زمانی شکل می‌گیرند که قیمت بین دو خط حمایت و مقاومت موازی قرار گیرد.
• شکست قیمتی زمانی اتفاق می‌افتد که نمودار قیمت خط حمایت یا مقاومت را بشکند.

شاخص‌ها و نرم‌افزارها

• شاخص‌ها: مانند شاخص میانگین جهت‌دار (ADX)، شاخص قوت نسبی (RSI) و شاخص ماکد (MACD) که به تحلیل روند قیمت و تغییرات حجم معاملات کمک می‌کنند.

• نرم‌افزارها: مثل TradingView و MetaTrader 4 که ابزارهای گرافیکی و تحلیلی را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند. با تسلط بر این ابزارها، می‌توانید تحلیل تکنیکال را بهبود دهید و تصمیم‌گیری‌های معاملاتی منطقی‌تری داشته باشید.

معایب تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال، هرچند کاربردی و مفید است، اما محدودیت‌هایی نیز دارد. در ادامه به برخی از این محدودیت‌ها می‌پردازیم.

تمایلات متعصبانه‌ تحلیل‌گراین تحلیل ممکن است تحت تأثیر تمایلات شخصی تحلیلگر قرار گیرد و به نتایج نادقیق منجر شود.

امکان وجود تفاسیر مختلف: الگوها و نمودارها ممکن است به تفسیر‌های مختلفی منجر شوند و احتمال اینکه تحلیلگران نتایج متفاوتی برای یک الگو بیابند، وجود خواهد داشت.

عملکرد دیرهنگام:این تحلیل بر اساس داده‌های گذشته انجام شده و ممکن است تغییرات جدید در بازار را نادیده بگیرد.

وجود روندهای متفاوت: بازارها ممکن است در طول زمان روندهای مختلفی داشته باشند و تحلیل تکنیکال ممکن است به تغییرات قیمتی پاسخ ندهد.

عدم پاسخگویی تحلیل برای تمامی الگوها: تحلیل تکنیکال نمی‌تواند به تمامی الگوها و شرایط بازار پاسخ دهد.

به هر حال، تحلیل تکنیکال همچنان یکی از ابزارهای مهم در دسترس معامله‌گران است، اما بهتر است با ترکیب آن با تحلیل بنیادی، تصمیم‌گیری‌های بهتری در بازار انجام دهید.

انواع روشهای تحلیل تکنیکال

در تحلیل تکنیکال، از انواع مختلف روش‌ها و ابزارها برای پیش‌بینی روند قیمت‌ها استفاده می‌شود.

سبک پرایس اکشن (Price Action)

در این روش، تغییرات قیمت‌ها و الگوهای قیمتی در نمودار مورد بررسی قرار می‌گیرند. تحلیلگران با توجه به نمودار قیمت، الگوهای مختلف را شناسایی می‌کنند.

تحلیل الگوی شمعی (Candlestick Patterns)

در این روش، از الگوهای شمعی مانند الگوی معکوس سرشانه، الگوی دوقلو و غیره برای پیش‌بینی تغییرات قیمت استفاده می‌شود.

تحلیل به سبک الگوهای قیمتی (Chart Patterns):

الگوهای قیمتی مانند مثلث، کوپ و دسته و غیره برای این تحلیل به کار می‌روند.

استفاده از نواحی حمایتی و مقاومتی (Support and Resistance)

نواحی حمایتی (که قیمت به آن می‌رسد و از آن به سمت بالا تغییر مسیر می‌دهد) و نواحی مقاومتی (که قیمت به آن نمی‌رسد و به سمت پایین تغییر مسیر می‌دهد) در نمودار مورد بررسی قرار می‌گیرند.

استفاده از انواع روند (Trend Analysis)

تحلیل روند با توجه به تغییرات قیمت در طول زمان انجام می‌شود.

استفاده از روش کانال‌کشی (Channeling)

در این روش، کانال‌هایی که قیمت بین دو خط حمایت و مقاومت موازی قرار دارد، بررسی می‌شوند.

استفاده از روش ارزیابی حجم (Volume Analysis)

تغییرات حجم معاملات می‌تواند نشان‌دهنده تأیید یا عدم تأیید الگوهای قیمتی باشد.

استفاده از اندیکاتورها (Indicators)

اندیکاتورها مانند RSI، MACD و Bollinger Bands برای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند.

کاربرد تحلیل تکنیکال در بورس چیست؟

تحلیل تکنیکال در بورس ایران نیز مورد توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. با توجه به شرایط و ویژگی‌های خاص بازار مالی ایران، استفاده از این روش تحلیلی می‌تواند به عنوان یک ابزار کارآمد برای پیش‌بینی جهت حرکت قیمت‌ها و انجام معاملات موفق مورد استفاده قرار گیرد.

چگونه می‌توانم تحلیل تکنیکال را در بازار ایران به کار ببرم؟ 

این تحلیل در بازار ایران نیز مورد توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. با توجه به شرایط و ویژگی‌های خاص بازار مالی ایران، استفاده از این روش تحلیلی می‌تواند به عنوان یک ابزار کارآمد برای پیش‌بینی جهت حرکت قیمت‌ها و انجام معاملات موفق مورد استفاده قرار گیرد. برای آموزش تحلیل تکنیکال در بازار ایران، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید.

1. آموزش تحلیل تکنیکال

• مطالعه منابع آموزشی در مورد تحلیل تکنیکال، انواع نمودارها، الگوهای قیمتی و ابزارهای مرتبط آن.
• دوره‌های آموزشی آنلاین یا حضوری را دنبال کنید.

2. استفاده از نرم‌افزارها و سایت‌های تحلیل تکنیکال

• سایت‌های بورسی و نرم‌افزارهای معتبر مانند TradingView، MetaTrader را برای تحلیل نمودارها و ابزارهای تحلیلی استفاده کنید.

3. مطالعه نمودارها و الگوهای قیمتی

• نمودارهای قیمتی را بررسی کنید و الگوهای مختلف مانند الگوی معکوس سرشانه، الگوی مثلث و غیره را شناسایی کنید.

4. ترکیب با تحلیل بنیادی

• ترکیب تحلیل تکنیکال با تحلیل بنیادی موجب گرفتن تصمیم‌گیری‌های منطقی‌تری خواهد شد.

5. تمرین و تجربه:

• با مشاهده نمودارها و تحلیل‌های مختلف، تجربه کسب کنید و تحلیل‌های خود را بهبود دهید.

نتیجه گیری

تحلیل تکنیکال ابزاری قدرتمند برای پیش‌بینی رفتار آینده بازار با استفاده از داده‌های گذشته، نمودارهای قیمتی و الگوهای قیمتی است. این روش به معامله‌گران کمک می‌کند تا با شناسایی روندها و نقاط مناسب ورود و خروج، معاملات خود را بهینه کنند. با این حال، این تحلیل محدودیت‌هایی نظیر عدم توجه به عوامل بنیادی و تأثیر نوفه‌ها دارد. ترکیب تحلیل‌ های تکنیکال با بنیادی می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های بهتر منجر شود. یادگیری مفاهیم پایه‌ای، استفاده از نرم‌افزارهای تحلیلی معتبر و تمرین مداوم، برای بهره‌برداری بهینه از این روش ضروری است.