خرید خودرو در بورس کالا موضوعی است که در این قسمت از پادکست رادیو زاگ، با حضور جناب آقای حمیدرضا رحمنی، رئیس اداره ناظران و امور تالارهای بورس کالای ایران به آن پرداخته‌ایم.
در صورتی که قصد دارید از بورس کالا، خودرو خریداری کنید، پیشنهاد می‌کنیم این پادکست را گوش کنید.
فرآیند خرید خودرو در بورس کالا چه مراحلی دارد؟
برای خرید خودروهای عرضه شده در بورس کالای ایران لازم است مراحل ثبت نام و احراز هویت سامانه سجام را انجام داده باشید و کد بورسی دریافت کرده باشید چرا که بدون داشتن این کد، امکان شرکت در فرآیندهای خرید و فروش خودرو در بورس را ندارید.
بعد از دریافت کد بورس کالا، به یکی از روش‌های حضوری و یا غیرحضوری می‌توانید برای خرید خودرو ثبت تقاضا کنید.
دریافت کد بورس کالا به صورت آنلاین
آسان‌ترین روش برای دریافت کد بورس کالا، روش آنلاین است. در این روش، ابتدا باید مراحل احراز هویت را از طریق سجام انجام داده باشید و سپس به سامانه کارگزاری مربوطه مراجعه کنید. خلاصه کارهایی که باید برای دریافت انلاین کد بورس کالا انجام دهید عبارتند از:
- مراجعه به سامانه کارگزاری‌های آنلاین
- انتخاب یکی از کارگزاری‌ها به دلخواه مشتری
- کلیک روی گزینه «اخذ کد انلاین بورس کالا»
- تکمیل اطلاعات مشتری
- آپلود تصاویر اسناد مورد نیاز
- صدور کد بورسی برای مشتری
گرفتن کد بورس کالا به صورت حضوری
برای گرفتن کد بورس کالا بصورت حضوری، باید به یکی از کارگزاری‌های بورس مراجعه کنید و سپس مراحل زیر انجام می‌شود:
- ثبت، تکمیل و ارسال اطلاعات به بورس کالا
- صدور فایل تایید اطلاعات در سیستم و ارسال فایل برای مشتری
- امضا و ثبت اثر انگشت و تحویل اصل مدارک به کارگزاری
- تایید و تکمیل اطلاعات توسط کارگزاری و ارسال مجدد به بورس کالا
- تایید نهایی توسط بورس کالا
- صدور کد بورسی برای مشتری
حساب وکالتی چیست؟
حساب وکالتی، در واقع یک نوع حساب بانکی است که برای واریز وجوه پیش‌پرداخت مشتری نزد یکی از بانک‌های منتخب افتتاح می‌شود و کارگزاری نیز دسترسی برداشت وجه از این حساب را دارد.
این نوع حساب به بورس کالا این امکان را می‌دهد که پس از آنکه خریدار در فرآیند رقابت شرکت کرده و کالا را خریداری کرده است، بتواند از آن حساب برداشت کند و به این ترتیب مراحل تسویه حساب انجام شود.
آیا برای خرید خودرو در بورس کالا باید حساب وکالتی داشته باشم؟
بله، هر فردی که بخواهد خودرو یا هر محصول دیگری از بورس کالا به صورت فیزیکی خریداری کند، باید یک حساب وکالتی داشته باشد.
برای افتتاح حساب وکالتی ابتدا باید فرم معرفی نامه را از سامانه‌ی آنلاین کارگزاری مورد نظر خود دانلود و چاپ نمایید. سپس به همراه این معرفی نامه و سایر مدارک مورد نیاز برای افتتاح حساب، به یکی از شعب بانک مربوطه مراجعه کنید. دقت داشته باشید که افراد دارای چک برگشتی امکان افتتاح حساب وکالتی را ندارند.
نکته مهم این است که این حساب وکالتی کاملا با حساب در اختیار بورس متفاوت است و افرادی که در بازار آتی بورس کالا معامله می‌کنند هم باید حساب وکالتی داشته باشند.
نحوه خرید خودرو در بورس کالا
به منظور خرید خودرو از طریق بورس کالا ابتدا باید درصد پیش پرداخت قیمت پایه که توسط خودروساز اعلام می‌شود را در حساب وکالتی واریز نمایید. معمولا پیش پرداخت حدود ۳۰٪ از قیمت پایه خودرو است با این وجود رقم پیش پرداخت ممکن است برای هر خودرو متفاوت باشد.
در گام بعد می‌بایست در سامانه آنلاین بورس کالا در کارگزاری مربوطه درخواست خرید خود را ثبت کنید. فرآیند ثبت سفارش خرید خودرو، از زمان تایید عرضه، شروع می‌شود و تا روز قبل از شروع عرضه یا تا صبح روز عرضه نیز ادامه دارد. بنابر این متقاضی باید قبل از ساعت ۸:۳۰ روز عرضه، سفارش خود را ثبت کرده و نمایندگی مورد نظر خود را جهت تحویل خودرو انتخاب کرده باشد.
در نهایت متقاضیان خرید خودرو باید در سامانه‌ی کارگزاری، با توجه به قیمت پایه اعلام شده از سوی شرکت خودروسازی و هزینه‌های جانبی هر خودرو (مالیات و عوارض شماره‌گذاری خودرو، مالیات ارزش افزوده بر مبنای قیمت نهایی فروش، هوشمندسازی کارت خودرو، خدمات حمل و نقل پستی، تولید پلاک، شماره‌گذاری و بیمه شخص ثالث) قیمت پیشنهادی خود را اعلام کنند.
قیمت نهایی خودرو شامل چه هزینه‌هایی است؟
خودروهایی که در بورس کالا عرضه می‌شوند، دارای قیمت پایه هستند که همان قیمت خام خودروساز است. بنابراین علاوه بر قیمت نهایی فروش خودرو، باید هزینه‌های دیگری را هم بپردازید:
هزینه جانبی خودرو: مانند عوارض شماره گذاری، خدمات پستی، بیمه شخص ثالث، صدور کارت و … که برای هر خودرو، متفاوت بوده و براساس تعرفه‌های دولتی محاسبه می‌شود.
هزینه مالیات بر ارزش افزوده: که براساس «قیمت نهایی فروش» مشخص می‌شود و معمولا ۹ درصد الی ۱۳ درصد است. به عنوان مثال، اگر خودرویی با قیمت پایه ۵۰۰ میلیون تومان در بورس کالا عرضه شود اما با قیمت نهایی ۶۰۰ میلیون تومان به فروش برسد، مالیات بر ارزش افزوده را برمبنای قیمت ۶۰۰ میلیون تومان محاسبه می‌کنند.
همچنین فراموش نکنید که برای تسویه وجه خودروهای فروخته شده از طریق بورس کالا، «مهلت زمان قانونی ۳ روزه» وجود دارد.
اگر تسویه مالی خودروها تا ساعت ۱۵ روز سوم انجام نشود، خریداران برای تسویه در روز چهارم باید جریمه پرداخت کنند و اگر تسویه مالی خودروها تا روز ششم (سه روز تسویه و سه روز جریمه) انجام نشود، خریداران باید جریمه بیشتری را به عنوان ابطال معامله خودرو پرداخت کنند. ضمن اینکه بعد از باطل شدن معامله، دیگر امکان تحویل خودروها وجود ندارد.
شرایط متقاضی برای خرید خودرو در بورس کالا
متقاضیان برای خرید خودرو از بورس کالا باید شرایط خاصی داشته باشند تا بتوانند خودرو خریداری کنند. موارد زیر به شرایط ثبت‌نام کنندگان خودرو در بورس کالا اشاره دارد:
- متقاضی باید حداقل ۱۸ سال سن داشته باشد.
- متقاضی باید دارای گواهینامه رانندگی (حداقل پایه ۳) باشد.
- امکان خرید بیش از یک خودرو از طریق بازار بورس کالا ممکن نیست و متقاضی نباید پلاک انتظامی فعالی داشته باشد.
- متقاضی باید حساب وکالتی به بورس کالا معرفی کند.
- حساب وکالتی به میزان قیمت خودرو باید شارژ شده باشد.
تحویل گرفتن خودرو از بورس کالا
تمامی افرادی که موفق به خریداری خودرو از طریق تالار حراج باز شده‌اند، برای تحویل گرفتن خودروهای خریداری شده از بورس کالا، باید مراحل زیر را انجام دهند:
- تسویه حساب نهایی در مهلت قانونی
- ارائه مستندات مربوط به واریز وجه و انتخاب نمایندگی
- اطلاع دادن به کارگزاری (حضوری یا غیرحضوری)
- ارائه مستندات به شرکت فروشنده خودرو
- تکمیل مراحل ثبت نام در شرکت فروشنده و تحویل گرفتن خودرو
مدارک مورد نیاز برای تحویل خودرو
بعد از ثبت‌نام، مرحله تحویل خودرو شروع می‌شود که در تاریخ اعلامی بورس کالا، خریداران باید به نمایندگی خودرو مراجعه کنند و با تحویل مدارک زیر خودرو خود را تحویل بگیرند. مدارک مورد نیاز به شرح زیر است:
- اصل و تصویر کارت ملی خریدار
- اصل شناسنامه خریدار
- مدارک احراز محل سکونت (این مدرک باید مطابق با بخشنامه راهور ناجا باشد)
- ارائه شماره شبا با تاییدیه بانک مرکزی
سوالات متداول در خصوص خرید خودرو از بورس کالا
بله، حداقل سن متقاضیان خرید خودرو ۱۸ سال و ملزم به ارائه گواهینامه خودرو حداقل پایه سوم هستند.
خیر، برای اینکار لازم دارید تا کد بورس کالا را از طریق کارگزاری مورد نظر دریافت کنید.
زمان تحویل خودرو در بورس کالا، در اطلاعیه عرضه همان خودرو ذکر می‌شود.